Altay Türklerinde Ateşle İlgili İnançlar

Sibirya Türkleri için ateş, yalnızca günlük hayatın bazı ihtiyaçlarına cevap veren bir unsur değil, aynı zamanda bireyi ve aileyi arındırıp her türlü kötülüklerden koruyan bir unsurdur. Ailenin mutlu ve huzurlu yaşamasıyla birlikte tarım ve hayvancılığının durumu da ateşe bağlıdır. Bu yüzden ateşe büyük saygı gösterilmiştir.

> Ateşe çöp atılmaz.
> Ateşin külüne basılmaz. Eski ayda kül dökülmez. Kül akşam veya gece dökülmez. Ateşin külünü temiz, insanların basmayacağı yere dökmek gerekir.

Umay-Leylek İnancının Mitolojik Kökeni

Türk anlatılarında masal formuna girmiş mitlerde leylek, çocuğun
ve yuvanın koruyucu ruhu olan Umay ve Ayısıt’ın vazifesini üstlenmektedir. 

Leylek, kuğu ve turna gibi “uzun bacaklılar” (ciconiiformes) kategorisine giren kuşlara, sadece Anadolu coğrafyasında değil, Türklerin yaşadığı diğer coğrafyalarda da kutsallık atfedilmiştir.

Tek ayağı üzerinde duran kuş, dişi-kadın soylu bir sıfata

Manas Destanı

Manas Destanı

Manas, Semetey, Seytek, Alımsarık ve Kulunsarık olmak üzere beş daireden oluşan Manas Destanı, 400.000 mısralık bir eserdir. Bu rakam ise destan kültüründe henüz aşılamayan bir irtifa noktasıdır, ki Firdevsi'nin Şehnamesi'nden, Homeros'un İliada'sından on altı kez daha büyük bir rakamdır. 

Destan Kırgızların asırlarca süren hayatlarının aynasıdır. Doğum, evlenme, ölüm törenleri, savaşları, mücadeleleri, dini inançları, ıstırap ve sevinçleri hep bu destana aksetmiştir. 1849 yılında

Kazak Düğünlerinin Önemli Ritüeli: "Betaşar" (Yüz Açma, Duvak Açma) Töreni

Kazak düğünlerinin önemli ritüellerinden birisi: "Betaşar" (Yüz Açma, Duvak Açma) Töreni

Duvaklı gelin ayakta durur. Güvey tarafından bir delikanlı eline dombıra alıp “betaşar” türküsü söyler. Yüz açmayı yapan delikanlı herkesi bir bir tanıtırken, “bir selam” dediğinde, gelin tazim edip eğilir. “Betaşar” töreni delikanlının gelinin yüzünü açmasıyla sonuçlanır. Böylece

Türk Mitolojisinde Kozmik Ağaca Tekabül Eden "At Çakı"

Güney Sibirya destanlarında kozmik ağaca tekabül eden "at çakı"

Türk mitolojisindeki üç kozmik bölge arasındaki iletişimi sağlayan kozmik ağaç, Maaday-Kara Destanı'nda "At Çakı" olarak ifade bulmuştur. Maaday-Kara destanında "at çakı" şöyle tasvir edilir:

Kam (Şaman) Dünya Görüşünde Karga ve Kartal

Kamların dünya görüşünde karga (kuzgun) ruhların, kartal ise maddi dünyanın veya maddi olanların koruyucusu olarak görülür. Ayrıca hem kartal hem de karga, Türk Kam geleneğinde ilk Kam olarak bilinir ve bu sebeple Kamların hayvan anası olarak işlevselleşir.
.....
Kaynak: Fuzuli Bayat'tan Aktaran; Yeşim Paktin "Şaman Yorumlamaları ve Büyüsellik"

At Figürlü Kopuz

Üzerindeki at sembolüyle kopuz, tıpkı ritüel bir alet ya da Şaman ayininde kullanılan bir davulun Şamanı diğer dünyaya taşıyan atı gibi kabul edilir, şâir-destancıyı başka yerlere götürür.
.....
> Karl Reichl, Türk Boylarının Destanları (Çev. Metin Ekici), TDK Yay. Ankara 2002 s. 109.